Wat doe je als je voelt dat het niet goed gaat met je zwangerschap?
 

Misschien heb je een vermoeden of voorgevoel van een miskraam. Of misschien zelfs een aanwijzing. Je kunt hierover contact met de verloskundigen van Ella opnemen. 
Tel: 06 52 63 2220 of 06 52 63 2004  
Misschien heb je van ons te horen gekregen of gezien op de echo dat het mogelijk niet goed gaat met de zwangerschap. Wij hebben je al het een en ander verteld, maar willen je graag extra informatie geven zodat je dit op een gewenst en rustig tijdstip kunt nalezen. Dat kan op een aparte website van Ella met veel informatie bij elkaar: www.miskraamdenhaag.nl.

Of lees hieronder meer.

Wat is een miskraam?

De eerste maanden van de zwangerschap is een kritische en selectieve periode. Het vruchtje ontwikkelt zich en nestelt in de baarmoederwand. Helaas gaat dit niet altijd goed en betekent dat de zwangerschap vanzelf eindigt. Dan is er sprake van een miskraam. Het vruchtje kan om verschillende redenen afsterven en worden uitgestoten. Bij één op de tien vrouwen eindigt de zwangerschap in een miskraam.

Kenmerken van een miskraam

Een van de eerste duidelijke tekenen van een miskraam is vaginaal bloedverlies. Maar bloedverlies alleen hoeft lang niet altijd te betekenen dat de zwangerschap zal eindigen in een miskraam. Bij het doorzetten van de miskraam treedt meestal buikpijn op. De intensiteit van de pijn hangt meestal samen met de duur van de zwangerschap. De mate van buikpijn en de hoeveelheid bloedverlies worden meestal onderschat. Aan de andere kant kan een miskraam ook zonder aanwijzing verlopen, of gepaard gaan met weinig (bruin) bloedverlies of geringe buikpijn. Een echo vanaf zeven weken kan meestal constateren of dat de zwangerschap vitaal is of niet goed is. Er is dan geen kloppend hartje te zien bij je kindje.

Het verdwijnen van de kenmerken die jou lieten weten dat je zwanger was kan een teken zijn van een miskraam maar dat is beslist niet in alle gevallen. Jouw borsten doen geen pijn meer, je bent niet meer misselijk. Je kunt het gevoel hebben dat er iets mis is. Dit gevoel hebben echter veel zwangeren.

Oorzaken van een miskraam

In 95% van alle gevallen gaat het bij een miskraam om een aanlegstoornis van het kindje (vruchtje). Er is vaak sprake van een chromosoomafwijking die bij of zelfs voor de bevruchting is ontstaan. De natuur zoekt een ‘oplossing’ en de zwangerschap eindigt in een miskraam. Het gaat hier meestal niet om de erfelijke afwijkingen, dus er is geen verhoogd risico voor een volgende zwangerschap. In 5% van de gevallen gaat het om een niet goed verlopen innesteling, een infectie, een afwijkende baarmoedervorm, een vleesboom of een onbekende oorzaak. Een miskraam kun je niet zelf veroorzaken. Een miskraam ontstaat niet door lichamelijke inspanning. Zo kunnen bijvoorbeeld vrijen, vallen, fietsen, paardrijden of motorrijden geen miskraam veroorzaken. Wanneer er voor een tweede keer een miskraam bij je optreedt is er een mogelijkheid om voor verder onderzoek in aanmerking te komen. Wij kunnen je hiervoor verwijzen.

Het verloop van een miskraam

Het verloop van een miskraam kan per persoon sterk verschillen maar de klassieke vorm verloopt in grote lijnen als volgt: er is aanvankelijk weinig bloedverlies, dat enige dagen kan duren. Zet de miskraam door dan ga je meestal veel helder rood bloed verliezen (neem goede voorzorgsmaatregelen wat betreft het beschermen van je kleding en beddengoed tegen het bloedverlies). Het bloedverlies varieert van één menstruatie tot hoeveelheden van twee menstruaties bij elkaar. Ook kun je stolsels verliezen. Stolsels zijn heldere rode klonten bloed die zo groot als een vuist kunnen zijn. Wanneer je meerdere grotere stolsels verliest of wanneer je ‘als een kraantje blijft vloeien/bloed verliest’. Neem dan direct contact op met ons. Als de miskraam doorzet, krijg je buikpijn. De buikpijn kan lijken op heftige menstruatiepijnen maar de buikpijn kan ook voelen als weeënpijnen. De pijn komt in golven: het houdt enkele minuten aan en gaat dan weer weg. Meestal zakt de pijn af als er weer bloed uit de baarmoeder is gekomen. Het kan zijn dat je een aantal minuten tot uren buikpijn hebt, dat deze weer weg gaat en later weer terug komt. De buikpijn zorgt ervoor dat door middel van knijpbewegingen alles wat in de baarmoeder zit naar buiten wordt gebracht. Op deze manier maakt je lichaam de baarmoeder schoon. Is het zwangerschapsweefsel volledig uit de baarmoeder gedreven dan verdwijnt de pijn en het bloedverlies en sluit de baarmoedermond zich weer. Als de baarmoeder leeg is, wordt het bloedverlies minder en gaat de buikpijn over in een zeurderige pijn. De dag na de miskraam verlies je evenveel bloed als tijdens de menstruatie. De buikpijn is zo goed als over. Je kunt nog vijf tot tien dagen bloed verliezen. Net als bij een menstruatie wordt het wel langzaamaan minder en donkerder van kleur

Wanneer moet je contact opnemen?

• Indien er sprake is van langdurig veel bloedverlies, dat meer is dan bij twee menstruaties. (kortdurend mag het meer zijn, voornamelijk op het moment dat het vruchtje naar buiten komt).
• Heb je binnen het uur twee grote maandverbanden nodig om het bloed in op te vangen en zijn deze volledig doordrenkt?
• Is er sprake van duizeligheid, flauwvallen of sterretjes zien?
• Als er tijdens de spontane miskraam of na een curettage koorts ontstaat. Een temperatuur van 38°C of hoger kan wijzen op een infectie.
• Als er na een spontane miskraam of een curettage langdurig en hevig bloedverlies en hevige buikpijn blijft bestaan, kan dit wijzen op een incomplete miskraam. Behandeling door middel van een curettage kan dan nodig zijn.
• Als je onzeker bent, vragen hebt of wilt napraten.

Wat kun je doen als een miskraam of niet vitale zwangerschap is vastgesteld bij de echo?

Afwachten 

Over het algemeen kun je een spontaan einde van de miskraam afwachten. Bij de 50% van de miskramen wordt het vruchtje binnen twee weken na begin van de bloeding volledig afgestoten, bij sommigen pas na een paar weken. Vrouwen bij wie de miskraam op natuurlijke wijze is verlopen, kunnen de gebeurtenissen vaak beter verwerken. Als je ervoor kiest om te wachten tot het vruchtje vanzelf wordt afgestoten, is het verstandig te bedenken hoe lang je wilt afwachten en om dit met de verloskundige te bespreken. Afwachten kan medisch gezien geen kwaad en heeft geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap. Als je later besluit toch medicatie of een curettage te willen, kun je daar alsnog voor kiezen.

Medicatie en Curettage na een miskraam

Sommige vrouwen vinden het moeilijk te wachten tot de miskraam vanzelf op gang komt en de bloeding weer ophoudt. In emotioneel en praktisch opzicht kan het vervelend zijn om te wachten op een spontane miskraam. Lichamelijk kan het zwaar zijn als het bloedverlies lang aanhoudt. Voor sommige vrouwen zijn dit de redenen om eerder in te grijpen door een curettage te laten uitvoeren of met behulp van medicijnen de baarmoeder schoon te maken. Bij een curettage wordt de baarmoeder via de vagina met een dun slangetje leeggezogen of met een schrapertje schoongemaakt. Als alle weefselresten zijn verwijderd, houdt de bloeding vanzelf binnen enkele dagen op. Een curettage is een ingreep die vijf tot tien minuten duurt. Je krijgt een korte narcose en merkt dan niets van de ingreep. Je gaat meestal dezelfde dag weer naar huis. Een gynaecoloog adviseert wat het beste is in jouw situatie: een curettage uit te laten voeren of de miskraam op gang te brengen door middel van medicijnen. Medicatie is meestal het eerste advies.

Wat wij voor je kunnen doen bij een miskraam?

Bij lichamelijke klachten of problemen kun je ons dag en nacht bellen. Ook voor vragen over het verloop van je miskraam kun je altijd bij ons terecht. Door ons te betrekken bij de miskraam kunnen wij je begeleiden als dat gewenst is. Het verlies van zwangerschapsweefsel kan door sommigen als akelig worden ervaren. Daarentegen is er misschien wel behoefte aan extra controle.

Anti – D antistoffen

Anti-d antistoffen (injectie) worden gegeven aan vrouwen met een rhesusnegatieve bloedgroep wanneer de miskraam optreedt bij meer dan 10 weken zwangerschap. Op deze manier kan het ontstaan van rhesus-antistoffen worden voorkomen. Indien dit nodig is dan zullen wij hiervoor zorgdragen.

Wat je zelf kunt doen bij een miskraam?

Je kunt een miskraam niet voorkomen of tegenhouden. Dit kan ook niet door bedrust of medicijnen te nemen. Tijdens en na een miskraam kun je je erg moe en leeg voelen. Rust daarom veel in deze periode. Rust is belangrijk voor je lichaam en geest. Bij pijnklachten mag je gerust pijnstilling nemen. Bijvoorbeeld Diclofenac (via de huisarts). Paracetamol, neem hiervan 1000mg (= twee tabletten) tegelijk. Dit mag maximaal vier keer per dag. En Aleve of Ibuprofen, zonder recept, bij een apotheek te kopen. Ook warmte kan verlichting geven. Een warme kruik of een warme douche kan heerlijk zijn. Gebruik tijdens de miskraam en vlak daarna geen tampons. Dit heeft te maken met het feit dat de baarmoedermond vaak nog iets geopend is en er een grotere kans bestaat op een infectie. (Aspirine raden we af omdat deze bloedverdunnend werkt).

Wat wil je zelf doen met het vruchtje of lichaam van je kindje?

Wil je je kindje graag goed bekijken? Door je kindje in water (de watermethode) te leggen heb je daarvoor rustig de tijd. Wanneer je tijdens je miskraam naar het toilet gaat is het dan ook verstandig om een kom, vergiet of bak de plaatsen in het toilet. Hierin kun je het lichaampje opvangen en voorzichtig afspoelen. Hierna kun je het lichaampje in koud kraanwater leggen. De baby lijkt te zweven in het water. Het water ververs je elke dag. Het water wordt koud gehouden door koelelementen, ijsblokjes of door het bakje met de baby in de koeling te bewaren. Voor meer informatie: www.watermethode.nl.

Begraven – cremeren

Bij een zwangerschapsduur van minder dan 24 weken kun je ervoor kiezen om je kindje gezamenlijk te laten cremeren door het ziekenhuis maar je kunt ook kiezen voor een eigen begrafenis of crematie. Je bent alleen wettelijk verplicht om kindjes die overlijden na een zwangerschap van 24 weken te begraven of te cremeren.

Moet ik aangifte doen van geboorte of van overlijden?

Alleen als je kindje na een zwangerschapstermijn van 24 weken wordt geboren, ben je verplicht om aangifte te doen. Een arts zal hiervoor een verklaring schrijven.

Wil je je kindje laten registreren bij de gemeente?

Als het voor jou belangrijk is om je kindje te laten bijschrijven in de Basisregistratie Personen bij de Gemeente dan kun je dit bij ons aangeven. Hoe pril de zwangerschap ook was of hoe lang geleden het is gebeurd. Daarvoor is onze ‘Verklaring van het verlies van het kindje in de zwangerschap’. Laat ons weten welke overlijdensdatum je op deze verklaring wilt, dan maken we de verklaring specifiek voor je. Je kunt je kindje bij zowel vader als moeder laten bijschrijven.

Tot slot nog wat extra links en informatie
Boeken over miskramen

• M. Cuisinier, H. Janssen H: ‘Met lege handen’. Van Holkema en Warendorf, 3e druk 2000. ISBN 9026966997 Is niet meer leverbaar wel tweedehands bij bol.com.
• M. van Buren, W. Braam: ‘Als je zwangerschap misloopt’. De Kern, Baarn, 6e druk 1999. ISBN 9032506749 
• Spitz, M. Keirse en A. Vandermeulen: ‘Tussen iets en niets, omgaan met het verlies van een prille zwangerschap’. Lannoo Tielt, 1998. ISBN 9020934449
   

Op internet:
www.nvog.nl : dit is de website van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gyneacologie, de wetenschappelijke beroepsvereniging voor gynaecologen. Hier kun je terecht voor patiënten voorlichtingsmateriaal.